👉 Upadłość Getin Noble Banku i kolejne patologiczne podatki | BF#28

WIADOMOŚCI GOSPODARCZE

1. NOWY POMYSŁ POLITYKÓW PIS-U: PODATEK OD NADZWYCZAJNYCH ZYSKÓW

Rząd znalazł sposób na ściągnięcie od przedsiębiorców do kasy państwa 13,5 mld zł. Wszystko za sprawą nowej daniny – 50% podatku od nadzwyczajnych zysków. Pomimo wcześniejszych zapowiedzi, podatek nie dotyczy tylko sektora paliwowego i energetycznego. Ma on objąć wszystkie firmy, w których średnioroczne zatrudnienie jest większe niż 250 pracowników, a roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług przekracza równowartość 50 milionów euro. 

Podatek zapłacą wszystkie firmy, których marża zysku brutto za 2022 r. jest większa od średniej marży brutto w latach 2018, 2019 i 2021 r. Co ciekawe, rok 2020 został wyłączony – z powodu pandemii miał wyjątkowy charakter i przez to nie będzie uwzględniany w wyliczeniu. Danina obowiązuje także banki, choć te konkretne podmioty gospodarcze będzie obowiązywać odmienna zasada jej naliczania. Zamiast przychodów, opodatkowane będą ich aktywa. 

Nowy pomysł PIS-u uderzy przede wszystkim w duże spółki energetyczne: PKN Orlen, PGNiG, JSW czy PGE, Enea czy Tauron. Wiele z nich, aby zabrać głos, czeka na konkretny projekt ustawy i konsultacje. Inne, takie jak Tauron, Enea, czy PGE, co do zasady popiera podatek od nadzwyczajnych zysków. Podkreślają jednak, że projekt musi zostać odpowiednio dopracowany, aby nie ograniczył firmom inwestycji w modernizację polskiej energetyki.

Więcej informacji: https://www.rp.pl/biznes/art37119461-kazda-duza-firma-ma-zaplacic-podatek-od-nadzwyczajnych-zyskow-oto-plany-rzadu-pis

2. REKORDOWY WZROST PŁACY MINIMALNEJ

Rząd zaskoczył wszystkich ogłoszeniem nowego poziomu płacy minimalnej. Od 1 stycznia 2023 r. ma ona wynosić 3490 zł brutto, a kolejna podwyżka nastąpi w lipcu przyszłego roku. Na tak duży skok płacy minimalnej miała wpływ bardzo wysoka inflacja i planowane podwyżki cen energii elektrycznej. 

Według premiera Mateusza Morawieckiego płaca minimalna ma być „drogowskazem dla pracodawców i instytucji publicznych”. Jednym z celów podwyżek jest zniwelowanie nierówności społecznych w naszym kraju. W ocenie rządu, dzięki podniesieniu płacy minimalnej, wzrośnie produktywność i konkurencyjność całej gospodarki. Potwierdzać to mają sytuacje gospodarcze państw, w których poziom płacy minimalnej jest wysoki. 

Więcej informacji: https://www.money.pl/gospodarka/rzad-zadecydowal-rekordowy-wzrost-placy-minimalnej-od-2023-r-6811881854548608..html

3. PROJEKT BUDŻETU NA 2023 R. ZAKŁADA 65 MLD DEFICYTU

Rząd przyjął projekt budżetu na 2023 r. Planowane dochody w budżecie mają wynieść 604,4 mld zł, a wydatki – 669 mld zł. Deficyt ma więc wynieść 65 mld zł. Premier twierdzi, że deficyt całego sektora finansów publicznych wyniesie 4,2-4,4% PKB. 

Na dochody składają się: 

• 286 mld zł podatku VAT, 
• 73,6 mld zł podatku CIT, 
• 78,4 mld zł podatku PIT,
• 88,6 mld zł z akcyz. 

Inne założenia budżetu to: PKB wyższe o 1,7%, wzrost wynagrodzeń w gospodarce o 10,1%, bezrobocie na poziomie ok. 5% i wzrost stóp procentowych do 7%. 

Premier przekonuje, że przy tym budżecie, wszystkie programy społeczne będą kontynuowane. Dodatkowo możliwe będą wydatki na sektor zdrowia publicznego przekraczające 6% PKB.

Więcej informacji: https://www.rp.pl/budzet-i-podatki/art36955451-rzad-przyjal-projekt-budzetu-na-2023-rok-zaklada-65-mld-zl-deficytu?fbclid=IwAR2X6Uva5t0Qj_MM5kbMHqgWodFHPpjy9NKQGaejnYn4XSOG8xsPbeEEWz0

4. PODATEK OD SPADKÓW I DAROWIZN  – WYŻSZA KWOTA WOLNA

W związku z wysoką inflacją w Rządowym Centrum Legislacji pojawił się nowy projekt rozporządzenia w sprawie podatku od spadków i darowizn. To, ile zapłacimy podatku, zależy od tego, kto wręcza nam darowiznę lub spadek. W prawie wyróżniono 3 grupy podatkowe: 

• I grupa podatkowa: małżonkowie, dzieci, wnuki, prawnuki, rodzice, dziadkowie, pradziadkowie, pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, ojczym, macocha, teściowie;
• II grupa podatkowa: zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych;
• III grupa podatkowa: wszyscy pozostali nabywcy.

Wysokość podatku od darowizny waha się od 3-20%, w zależności od grupy, do której należy wręczający darowiznę. 

Do tej pory kwota wolna od podatku wynosiła dla poszczególnych grup: 

• w I grupie podatkowej – 9637 zł,
• w II grupie podatkowej – 7276 zł,
• w III grupie podatkowej – 4902 zł.

Po zmianach kwoty wzrosną:

• w I grupie – do kwoty 10 434 zł,
• w II grupie – do kwoty 7 878 zł,
• w III grupie – do kwoty 5 308 zł.

Więcej informacji: https://biznes.interia.pl/podatki/news-zmiany-w-podatku-od-spadku-i-darowizn-bedzie-wyzsza-kwota-wo,nId,6253027

5. POLSKA GOSPODARKA MA NAJGORSZE PERSPEKTYWY NA ŚWIECIE

Z sierpniowego badania S&P Global wynika, że najlepsze perspektywy rozwoju przemysłu na świecie są na Wegrzech, w Szwajcarii i Indiach. Na drugim biegunie zestawienia ulokowała się Polska – wskaźnik PMI był w sierpniu najgorszy w historii pomiarów. Poza naszym krajem najgorzej prezentują się: Tajwan, Czechy i Wielka Brytania.

Na świetny wynik Węgier i Indii wpłynął dostęp tych krajów do rosyjskiego gazu i ropy naftowej. Kiepska pozycja Wielkiej Brytanii wynika z rosnących cen gazu i energii elektrycznej. Na gospodarkę Tajwanu z kolei wpłynęło zagrożenie militarne ze strony Chin.

Więcej informacji: https://businessinsider.com.pl/gospodarka/pmi-perspektywy-polskiej-gospodarki-najgorsze-na-swiecie-na-drugim-biegunie-wegry/bywnyrs

6. MILIARDY WYPCHNIĘTE POZA BUDŻET

Rada Dialogu Społecznego wysłała do Ministerstwa Finansów pismo, w którym poprosiła o udostępnienie planów finansowych funduszy Banku Gospodarstwa Krajowego, które wykorzystano przy tworzeniu budżetu na przyszły rok. Posłowie z Ministerstwa Finansów stwierdzili, że ich nie znają. Wydatki wypchnięte przez polityków PIS-u poza budżet sięgają już 422 mld zł – co świadczy o tym, jak bardzo nieprzejrzyste są finanse publiczne w naszym kraju. 

Zadłużenie w Polsce do tej pory normowała stabilizacyjna reguła wydatkowa. Polegała ona na tym, że każdy dodatkowy wydatek w budżecie, Ministerstwo Finansów musiało równoważyć dodatkowym dochodem. W ostatnich latach rząd PIS-u bardzo skutecznie rozmontował tę regułę, w ukryciu powiększając swoje możliwości wydawania pieniędzy polskich podatników.

Potwierdza to przeprowadzona przez NIK analiza wykonania budżetu państwa w 2020 r. Kontrolerzy wykazali, że rząd stosuje bezprecedensowe mechanizmy, które służą wypychaniu wydatków poza budżet.

Więcej informacji: https://www.money.pl/gospodarka/rzad-wlasnie-przyznal-cos-za-co-ekonomisci-uderzaja-w-pis-od-lat-6810569080392288a.html

7. RECESJA W STREFIE EURO

Najnowsze dane na temat odczytów PMI dla przemysłu i usług w strefie euro nie pozostawiają złudzeń – Europa stoi u progu kryzysu. Dodatkowo niepokojące wieści płyną z Włoch – w ostatnich wyborach wygrała tam skrajna prawica. Ekonomiści przypuszczają, że taki wynik wyborów może spowodować problemy z obsługą długu publicznego w tym kraju. A to z kolei doprowadzi do kryzysu w strefie euro. 

Na złą kondycję przedsiębiorstw wpłynęła wysoka inflacja i silny wzrost cen. Wiele firm narzeka na wciąż powiększające się koszty i spadający popyt. Inne czynniki ryzyka dla przedsiębiorstw to wzrost stóp procentowych i zakłócenie w ciągłości łańcuchów dostaw. Ekonomiści przewidują dalsze pogorszenie koniunktury w strefie euro. 

Więcej informacji: https://www.analizy.pl/puls-rynku/31041/strefa-euro-recesja

8. FUNT BRYTYJSKI MOCNO W DÓŁ

Nowy rząd w Wielkiej Brytanii nie traci czasu. Jego członkowie zaprezentowali pakiet działań, który ma na celu wesprzeć gospodarkę w czasie kryzysu energetycznego. Działania obejmują cięcia w podatkach, dlatego po ogłoszeniu pakietu, brytyjska waluta odnotowała spore spadki. 

Zmiana ma objąć obniżenie podstawowej stawki podatku dochodowego o 1 pp., do poziomu 19%. Górna stawka podatkowa spadnie do poziomu 40%. Także przedsiębiorcy mają powód do uśmiechu – od nowego roku miała obowiązywać nowa stawka podatku dla tych podmiotów, jednak planowana zmiana nie wejdzie w życie. Oprócz obniżenia podatków nowy rząd zapowiada gigantyczne programy osłonowe. Mają wspomóc obywateli w związku z sytuacją na rynku energii. 

Jak bardzo wpłynie to na brytyjski budżet? Rząd szacuje, że planowany pakiet będzie kosztował budżet państwa 160 mld funtów w ciągu najbliższych pięciu lat. Ekonomiści są zdania, że tak duże zadłużanie państwa grozi stabilności brytyjskiej waluty. Pod koniec września funt tracił 5% względem dolara. Jeśli taka skala spadków się utrzyma, będzie to największa przecena funta od czasu Brexitu.

Więcej informacji: https://www.analizy.pl/puls-rynku/31040/funt-brytyjski-traci

KREDYTY HIPOTECZNE

9. REFORMA WIBOR-U – WCIĄŻ WIĘCEJ PYTAŃ NIŻ ODPOWIEDZI

Likwidacja WIBOR-u została odłożona w czasie. Wiadomo jednak, co zastąpi dotychczasową stopę referencyjną. Komitet Sterujący Narodowej Grupy Roboczej zdecydował, że nowym wskaźnikiem będzie WIRD (Warszawski Indeks Rynku Depozytowego). Oblicza się go na podstawie transakcji depozytowych między bankami, bankami a instytucjami finansowymi oraz bankami i dużymi przedsiębiorstwami niefinansowymi. 

Zmiana WIBOR-u na WIRD ma potrwać maksymalnie 2-3 lata. Wielu ekonomistów odetchnęło z ulgą na tę wiadomość. W pierwszych komentarzach na temat reformy premier Mateusz Morawiecki zapowiadał, że zamiana nastąpi do 1 stycznia 2023 r. A to oznaczałoby działanie w dużym pośpiechu, które zawsze generuje błędy w ustawach. Dzięki wydłużeniu czasu wprowadzenia zmiany, reforma może zostać dodatkowo dopracowana. 

Kwestie, które nadal pozostają niewiadomą w związku z reformą WIBOR-u to: 

• W jaki sposób zmiana wejdzie w życie – małymi krokami czy z dnia na dzień?
• Ile wyniesie spread między WIRD-em a WIBOR-em?
• Jak będzie wyliczane oprocentowanie obligacji WIRD-owych?
• Czy zostaną skrócone okresy odsetkowe?

Więcej informacji: https://subiektywnieofinansach.pl/wird-ogloszony-nastepca-wibor-u-cztery-pytania-o-reforme/

Ciekawa analiza WIRD-u w formie video: https://www.youtube.com/watch?v=iMPtv0PGiQ8

10. POTĘŻNY SPADEK WARTOŚCI ZAPYTAŃ O KREDYTY MIESZKANIOWE

Sierpniowy odczyt BIK Indeksu Popytu na Kredyty Mieszkaniowe boleśnie świadczy o potężnym krachu na rynku kredytów hipotecznych. W porównaniu do sierpnia 2021 r. wartość zapytań o kredyty spadła o 72,9%. Eksperci są zdania, że taki odczyt to efekt wysokich stóp procentowych, zaostrzenia wymogów regulacyjnych oraz obaw konsumentów przed skutkami spowolnienia gospodarczego. Co ciekawe, główny analityk Grupy BIK spodziewa się kolejnych spadków indeksu. 

Sierpniowy wynik indeksu jest najniższy w historii przeprowadzania pomiarów. W ocenie BIK-u tak źle jeszcze nie było, bo liczba wnioskujących o kredyt spada regularnie od kwietnia 2021 r. Dodatkowo od 5 miesięcy spada także średnia kwota wnioskowanego kredytu. To oznaka, że kredytobiorcy mają dużo niższą zdolność kredytową. 

W ocenie ekspertów kolejne podwyżki stóp procentowych dodatkowo ograniczą popyt na kredyty hipoteczne. Wielu kredytobiorców nie radzi sobie ze spłatą wysokich rat. Jeśli te dodatkowo wzrosną, w kolejnych miesiącach zwiększy się zainteresowanie moratoriami kredytowymi. Osoby, które do tej pory nie korzystały z wakacji kredytowych, mogą zdecydować się na ich wykorzystanie. 

Więcej informacji: https://media.bik.pl/informacje-prasowe/765117/o-72-9-spadla-wartosc-zapytan-o-kredyty-mieszkaniowe

NIERUCHOMOŚCI

11. BĘDĄ NOWE PODATKI OD NIERUCHOMOŚCI?

Rząd chce stworzyć specjalny fundusz państwowy, który pomoże w walce z ubóstwem mieszkaniowym. Aby sfinansować ten projekt, rządzący chcą wprowadzić zmiany w podatkach od nieruchomości:  

• Pierwsza zmiana to wprowadzenie podatku od masowego wykupywania mieszkań na wynajem. Ta danina uderzy w fundusze inwestycyjne oraz najaktywniejszych na rynku flipperów. Tworząc pomysł podatku, polscy politycy zainspirowali się podatkiem od nieruchomości pobieranym w Irlandii Północnej. Na czym dokładnie polega ta danina? Gdy podmiot kupuje co najmniej 10 nieruchomości w ciągu 12 miesięcy, musi opłacić 10% podatek. 
• Druga zmiana to wprowadzenie podatku, który będzie działać na podobnych zasadach, co podatek od przychodów z budynku. Stawka podatku byłaby jednak wyższa. 
• Trzecia zmiana, którą chcą wprowadzić politycy, polega na podwyższeniu obecnego podatku od nieruchomości. 

Co ciekawe, politycy nie ustalili jeszcze, na co konkretnie nowy fundusz ma wydawać pieniądze. Ponieważ za projekt jest odpowiedzialny Jacek Sasin, powstaje wątpliwość, czy obywatele będą mieli z funduszu jakikolwiek pożytek.

Więcej informacji: https://bezprawnik.pl/podatek-od-mieszkan-na-wynajem/

12. MNIEJ MIESZKAŃ W 2024 R.

Choć w Polsce brakuje mieszkań, z sektora budownictwa mieszkaniowego płyną niepokojące sygnały. Deweloperzy budują o wiele mniej mieszkań. Spadek względem sierpnia 2021 r. wynosi 63%:

Przyczyn gorszych danych jest kilka: 

• Rok 2021 r. był rekordowy, dlatego częściowo mamy do czynienia z efektem wysokiej bazy. 
• 1 lipca 2022 r. weszła w życie nowelizacja ustawy deweloperskiej, która nakłada na deweloperów dodatkowe koszty i obowiązki. 
• Mniejszy popyt na mieszkania wśród konsumentów. 

Ponieważ statystycznie bloki mieszkalne w Polsce buduje się około 2 lat, eksperci spodziewają się, że w 2024 r. do użytkowania zostanie oddanych dużo mniej mieszkań, niż będzie potrzebnych.

Więcej informacji: https://heritagere.pl/analizy/w-2024-roku-powstanie-niepokojaco-malo-mieszkan/185

INSTYTUCJE FINANSOWE

13. PRZYMUSOWA RESTRUKTURYZACJA GETIN NOBLE BANKU

Getin Noble Bank wykazał ujemne kapitały w wysokości -3,6 mld zł. Aktywa banku nie pokrywają jego zobowiązań, dlatego BFG rozpoczął jego przymusową restrukturyzację. Getin Noble Bank otrzyma 10,34 mld bezzwrotnego wsparcia. Akcje i obligacje podporządkowane Getin Noble Banku zostały umorzone. Dla klientów banku jednak nic się nie zmieni: 

• będą obsługiwani tak, jak do tej pory, 
• nie muszą podejmować żadnych działań, 
• mogą korzystać z kart i bankomatów, 
• ich rachunki bankowe, strony logowania, hasła i loginy pozostaną bez zmian, 
• docelowo wszystkie depozyty i kredyty zostaną przeniesione. 

Działalność Getin Noble Banku będzie przeniesiona do VeloBanku. Do czasu rejestracji nazwy i rebrandingu placówki będą operować pod starymi szyldami.

Więcej informacji: ​​https://www.bankier.pl/wiadomosc/BFG-rozpoczal-przymusowa-restrukturyzacje-Getin-Noble-Banku-8414565.html