👉 Sprawdź ostatni Biuletyn Finansowy w tym roku | BF#30

WIADOMOŚCI GOSPODARCZE

1. KE I AGENCJA MOODY’S OBNIŻAJĄ PROGNOZĘ PKB DLA POLSKI

Komisja Europejska przedstawiła zmodyfikowaną prognozę dla Polskiego PKB – obniżyła ją z 5,2% do 4% w 2022 r. i z 1,5% do 0,7% w roku następnym. Podobną perspektywę na naszą gospodarkę ma agencja Moody’s. Według ich prognoz PKB naszego kraju w 2023 r. spadnie o 0,2% rok do roku. W ocenach analityków pojawia się widmo stagflacji, czyli dużego spowolnienia gospodarczego połączonego z wysoką inflacją. 

Czynnikami, które pogarszają sytuację gospodarczą w Polsce, są napięte relacje z Unią Europejską oraz wojna tuż za granicami naszego kraju. Wspólnota wstrzymała wypłatę środków z Funduszu Odbudowy przez niespełnienie wymaganych przez Komisję Europejską kamieni milowych związanych z praworządnością. Z kolei związana z wojną w Ukrainie potencjalna konfrontacja militarna lub atak na Polskę spowoduje, że nasz rating znajdzie się pod dodatkową presją.

Więcej informacji: https://www.money.pl/banki/pkb-polski-w-dol-agencja-moodys-zmienia-prognozy-fatalne-wiesci-dla-sektora-bankowego-6829649670466080a.html

https://innpoland.pl/186847,ke-obnizyla-prognoze-wzrostu-pkb-dla-polski-stagflacja-na-horyzoncie

2. UNIA WYMUSI JAWNOŚĆ WYNAGRODZEŃ?

Parlament Europejski chce rozpocząć pracę nad poprawą dyrektywy ws. równości i przejrzystości wynagrodzeń w krajach Unii Europejskiej. Wprowadzenie nowych przepisów ma pomóc w zniwelowaniu różnic w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn. Według ekspertów jedną z przeszkód, które stoją na drodze do równych płac, jest brak jawności wynagrodzeń. Luka płacowa występuje, ponieważ w wielu firmach zarobki są owiane tajemnicą.

Receptą na ten problem ma być wprowadzenie częściowej jawności płac. Personalne zarobki nie będą podane do publicznej wiadomości, ale w myśl dyrektywy firmy mają udostępnić swoim pracownikom informacje o średnich wynagrodzeniach na danym stanowisku. Innym działaniem, które wspiera transparentność płac, jest publikowanie w ogłoszeniu rekrutacyjnym widełek wynagrodzenia. 

Dyrektywa nie została jeszcze uchwalona, ale członkowie Europejskiego Parlamentu odnoszą się do jej postulatów pozytywnie. Zupełnie inaczej wygląda to po stronie pracodawców. Wprowadzenie nowych przepisów będzie dla firm dodatkowym kosztem oraz może wywołać niezadowolenie u obecnych pracowników, jeśli okaże się, że rozbieżności w zarobkach na tych samych stanowiskach są duże. 

Więcej informacji: https://forsal.pl/praca/wynagrodzenia/artykuly/8587185,dyrektywa-jawnosc-wynagrodzen-widelki-placowe-luka-placowa-dyrektywa-ws-transparentnosci.html

3. SPOWOLNIENIE GOSPODARKI, WZROST BEZROBOCIA I SPADEK PŁAC REALNYCH

Gospodarcza przyszłość Polski maluje się w nieciekawych barwach. Departament Analiz i Badań Ekonomicznych NBP opublikował specjalny raport, w którym przedstawia swoje prognozy na temat rozwoju sytuacji makroekonomicznej w polskiej gospodarce. Najbliższe lata raczej będziemy mogli zaliczyć do tych „chudych” – czeka nas solidne osłabienie tempa wzrostu gospodarczego i wzrost bezrobocia. Inflacja spadnie najprawdopodobniej w drugim kwartale 2023 r., a do poziomu celu inflacyjnego dojdzie dopiero w okolicach 2025 r.

Według raportu w I kwartale 2023 r. tempo naszego wzrostu gospodarczego będzie ujemne. Koniunktura się osłabi, a firmy i konsumenci skupią swoje działanie na gromadzeniu zapasów i surowców. A to jeszcze bardziej pogorszy sytuację gospodarczą. Przed głęboką recesją może nas uchronić eksport netto. Według prognoz, dzięki wyhamowaniu presji cenowej na dobra importowane, jego wynik będzie dodatni.

Więcej informacji: https://obserwatorgospodarczy.pl/2022/11/14/czeka-nas-spowolnienie-gospodarcze-wzrost-bezrobocia-i-spadek-plac-realnych/

4. TYCH DŁUGÓW SZYBKO NIE SPŁACIMY

Dr Bogusław Grabowski – były członek Rady Polityki Pieniężnej – ostrzega, że polska gospodarka znalazła się w tarapatach. Dług publiczny przekroczył 1,5 bln zł – to oznacza, że podczas dwóch kadencji PiS zadłużył nas tak bardzo, jak poprzednie ekipy na przestrzeni ponad 20 lat. Ekonomista przestrzega, że tych długów nie spłacimy szybko i kolejni rządzący będą zmuszeni wprowadzić politykę, która uderzy w kieszenie obywateli. 

Za trudną sytuację odpowiada przede wszystkim polityka rozdawnictwa i wysokie transfery socjalne. Nie pomagają także instytucje państwowe, w dużej mierze obsadzone sympatykami partii rządzącej. Na szczycie tej listy jest oczywiście bank centralny i Rada Polityki Pieniężnej. Prezes Glapiński, zamiast realizować cele, do których został powołany na swój urząd, realizuje większy plan partii rządzącej. W ocenie eksperta problem deficytu będzie większy niż za czasów Gierka. Tamte długi spłacaliśmy 40 lat. Jak długo będziemy spłacać długi PiS-u? W nieskończoność. 

Więcej informacji: https://www.tokfm.pl/Tokfm/7,103090,29177381,dlugi-po-rzadach-pis-bedziemy-splacac-w-nieskonczonosc-ekspert.html

5. ZŁA KONIUNKTURA ZMUSZA CHINY DO ZMIANY POLITYKI

Chińskie władze w końcu wycofują się z dwóch pomysłów, które mocno uderzyły w gospodarkę Państwa Środka. Chodzi o politykę „zero Covid” oraz ograniczenia ekspansji w sektorze nieruchomości, przez utrudnienie dostępu deweloperów do kredytów. W ramach „zero Covid” władze wprowadziły masowe kwarantanny i lockdowny oraz częste testy i kontrole. Choć miało to pomóc w ograniczeniu rozprzestrzeniania się Covid-19, obostrzenia mocno uderzyły w nastroje społeczne. W wyniku tych zmian Chińczycy zaczęli dużo ostrożniej gospodarować pieniędzmi, stawiając raczej na oszczędzanie. 

Ograniczenie ekspansji na rynku nieruchomości doprowadziło kilkudziesięciu deweloperów do niewypłacalności, przez co wstrzymano prace na wielu budowach. Konsumenci czekali na mieszkania, które być może nigdy nie zostaną ukończone, dlatego duża część społeczeństwa postanowiła zawiesić spłatę kredytów hipotecznych. Wszystkie te czynniki i słabszy popyt zagraniczny na chińskie produkty doprowadziły gospodarkę do nieciekawej sytuacji. 

Władze z Pekinu zdecydowały rozluźnić politykę „zero Covid” i wprowadzić specjalne rozwiązania mające na celu wsparcie deweloperów. Zagraniczni inwestorzy przyglądają się zmianom w Państwie Środka z zainteresowaniem, zadając sobie pytanie, czy będą tylko przejściowe. Niezależnie od tego, ten wyraźny piwot na pewno odbije się na wynikach inwestorów. 

Więcej informacji: https://www.bankier.pl/wiadomosc/Czy-Chiny-wlasnie-wykonaly-podwojny-piwot-na-ktory-czekali-inwestorzy-z-calego-swiata-8438589.html

6. RESORT SPRAWIEDLIWOŚCI SZYKUJE ZMIANY W TESTAMENTACH

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało projekt zmian ustawy dotyczącej testamentów. Jedna z proponowanych zmian ma dotyczyć testamentów ustnych. Obecnie, według zapisów Kodeksu cywilnego, taka forma testamentu jest dopuszczalna w dwóch przypadkach. Jeśli są obawy rychłej śmierci spadkodawcy lub jeśli – z powodu szczególnych okoliczności – zwykła forma testamentu jest niemożliwa do wprowadzenia. Przekazanie ostatniej woli ustnie jest dopuszczalne, o ile odbędzie się przy obecności co najmniej trzech świadków. Resort sprawiedliwości chce, by w testamentach ustnych występowały jednocześnie oba wymogi (czyli zarówno obawa przed rychłą śmiercią spadkodawcy, jak i niemożność sporządzenia testamentu w formie pisemnej). 

Druga zmiana dotyczy rygoru spisania testamentu ustnego. Do tej pory świadkowie mogli spisać testament przez rok od jego złożenia. Jeśli nie udało się spisać testamentu ustnego, świadkowie mogli jeszcze w ciągu 6 miesięcy od śmierci spadkodawcy stwierdzić jego wolę przed sądem. Ministerstwo Sprawiedliwości proponuje zmianę, by ostatnia wola była spisana jak najszybciej (i nie później niż w ciągu miesiąca). W przypadku śmierci spadkodawcy świadkowie mieliby tylko 3 miesiące, by stwierdzić wolę zmarłego przed sądem. 

Więcej informacji: https://wiadomosci.wp.pl/resort-ziobry-szykuje-zmiany-chodzi-o-testamenty-6831339701586624a

7. PREMIER WZYWA RZĄD DO ZACISKANIA PASA

Premier Mateusz Morawiecki i minister finansów Magdalena Rzeczkowska potwierdzili na konferencji prasowej, że ministrowie dostali przykaz oszczędzania. Każdy minister ma znaleźć w przyszłym roku do 5% oszczędności w swoim resorcie. Na czym mają oszczędzać? To już pozostaje do ich decyzji.

Powagę sytuacji wzmacnia fakt, że Morawiecki na zamkniętych spotkaniach PIS-u mówi wprost, że finansom Polski grozi katastrofa, jeśli UE  nie odblokuje pieniędzy z KPO. Rząd musi więc wprowadzić zmiany w budżecie.

Jeśli chciałby posłuchać opinii społecznej, ta wskazuje, w jakich obszarach najchętniej widziałaby cięcia. W wydatkach na kościoły, media publiczne i politykę społeczną.

Więcej informacji: https://businessinsider.com.pl/gospodarka/wielkie-oszczedzanie-w-rzadzie-premier-morawiecki-wzywa-do-zaciskania-pasa/3g712mn

KREDYTY HIPOTECZNE

8. PIERWSZE MIESZKANIE NA KREDYT 2%?

W rozmowie z PAP wiceminister rozwoju i technologii Piotr Uściński potwierdził, że resort pracuje nad propozycjami kredytów mieszkaniowych z niskim oprocentowaniem. Chodzi o rozwiązanie dla osób, które kupują pierwsze mieszkanie. Jego słowa są potwierdzeniem tego, co w Stalowej Woli mówił Jarosław Kaczyński. Prezes obozu rządzącego powiedział, że kredyty z oprocentowaniem 2% mogłyby pomóc 50 tys. rodzin rocznie. 
Wiceminister Uściński dodał, że propozycja takiego rozwiązania ma związek z tym, że inwestorzy wstrzymują się z rozpoczynaniem budów nowych mieszkań. To oczywiście konsekwencja tego, co dzieje się na rynku kredytowym. Poza tym prognozy ekspertów wskazują, że za kilka lat może się okazać, że mieszkań dostępnych na rynku będzie zdecydowanie za mało w stosunku do potrzeb. Trzeba więc działać teraz.

Więcej informacji: https://www.money.pl/gospodarka/kredyt-na-2-proc-resort-szykuje-propozycje-dla-kupujacych-pierwsze-mieszkanie-6838420115798720a.html

NIERUCHOMOŚCI

9. CENY NOWYCH MIESZKAŃ ZACZYNAJĄ SPADAĆ

W październiku, w 14 z 17 monitorowanych miast, zaczęły spadać ceny nowych mieszkań. W Krakowie spadek średniej ceny wynosił 11%, zaś w Warszawie i Wrocławiu – 3%. Na rynku wtórnym spadki są za to nieznaczne.

Eksperci Expandera i Rentier.io wskazują, że od maja, kiedy nieruchomości były najdroższe, średnie ceny spadły tylko o 3,4%. Ich zdaniem może to wyglądać dziwnie w zestawieniu z załamaniem popytu na kredyty hipoteczne. Są jednak zdania, że głębsze spadki cen blokują inne czynniki. Przede wszystkim to, że deweloperzy już dawno sprzedali mieszkania, które oddają do użytku dopiero teraz. Drugim powodem takiego stanu rzeczy są wakacje kredytowe, które nie tworzą presji na spadki cen na rynku nieruchomości wtórnych.

Więcej informacji: https://www.money.pl/gospodarka/ceny-mieszkan-spadaja-w-krakowie-nowe-mieszkania-tansze-az-o-11-proc-6837437735762592a.html

10. POLACY MASOWO SPRZEDAJĄ DOMY W STANIE SUROWYM

W III kwartale roku liczba ogłoszeń o sprzedaży niedokończonych domów na portalu Otodom.pl wzrosła o 4,3% w stosunku do II kwartału tego roku. W zestawieniu z analogicznym okresem 2021 roku wzrost ten wynosi aż 20%. 

Jakie są tego przyczyny? 

Jednym z powodów są oczywiście kłopoty finansowe wynikające z rosnących cen materiałów budowlanych i rat kredytów po podwyżkach stóp procentowych. Drugim – zeszłoroczna liczba pozwoleń na budowy, które rozpoczęto z zamiarem późniejszej sprzedaży.

Analitycy podkreślają, że decyzja o sprzedaży domu – nawet tego w stanie surowym – jest zwykle rozważana na samym końcu. Wtedy, kiedy naprawdę zabraknie możliwości na dokończenie budowy. 

Więcej informacji: https://superbiz.se.pl/wiadomosci/polacy-sprzedaja-niedokonczone-budowy-wzrost-ogloszen-jest-szokujacy-aa-2YLa-CqNG-Kzwc.html

11. PLANOWANA BUDOWA ELEKTROWNI ATOMOWEJ JUŻ WPŁYWA NA CENY MIESZKAŃ W OKOLICY

Gdy w pobliżu nieruchomości planuje się inwestycję w postaci budowy elektrowni atomowej, cena tych nieruchomości może spaść nawet o 10%. A kiedy elektrownia już powstanie – ceny idą w górę. Dlaczego?

Same elektrownie atomowe są zwykle postrzegane jako niebezpieczne, a co za tym idzie osiedlanie się w ich okolicy uznaje się za ryzykowne. To jedna strona medalu. Drugą jest potencjał rozwoju przemysłu, co oznacza bliskość ewentualnego miejsca pracy i jednoczesne windowanie cen okolicznych nieruchomości.

Ceny mieszkań w pobliżu elektrowni zależą od odległości pomiędzy nieruchomością i elektrownią, a także od opinii publicznej o samej energetyce jądrowej. Biorąc pod uwagę szerszą perspektywę, budowa elektrowni oznacza bodziec dla lokalnych rynków – pracy i mieszkaniowego. Istnieje więc spora szansa, że zakup nieruchomości położonej niedaleko elektrowni może się okazać inwestycją życia. 

Więcej informacji: https://heritagere.pl/analizy/elektrownia-atomowa-igra-z-cenami-nieruchomosci/206

12. ZEROEMISYJNOŚĆ DLA WSZYSTKICH DOMÓW DO 2050 ROKU?

Pakiet unijnych działań o nazwie „Fit for 55” wzbudza kontrowersje. O co w nim chodzi? O ograniczenie emisji gazów cieplarnianych netto do co najmniej 55% do 2030 r. Taki spadek ma umożliwić neutralność klimatyczną UE do 2050 roku. 

Niestety, założenia planu wyglądają dobrze tylko na papierze. W praktyce oznaczają konieczność remontu aż 97% budynków mieszkalnych, bo to właśnie one mają największe znaczenie dla neutralności klimatycznej.

Propozycje Rady UE będą omawiane na forum Parlamentu Europejskiego. Czego można się spodziewać podczas debaty? Negatywnych opinii wielu europosłów, bo obecne zasoby mieszkaniowe wspólnoty do strategii neutralności klimatycznej mają się, no cóż – nijak. Poniżej klasy energetycznej „D’ znajduje się połowa unijnych budynków mieszkalnych. Pakiet „Fit for 55” zakłada, że wszystkie budynki mieszkalne z UE mają osiągnąć co najmniej poziom „D” do 2033 roku. Na spełnienie tych założeń mamy więc 10 lat. Czy takie zmiany okażą się możliwe do wprowadzenia w zakładanym czasie? Pożyjemy, zobaczymy…

Więcej informacji: https://forsal.pl/nieruchomosci/artykuly/8598860,starsze-domy-do-2050-r-duzy-remont-lub-rozbiorka.html

INSTYTUCJE FINANSOWE

13. WAKACJE KREDYTOWE I KOSZTY ODSETEK RUJNUJĄ WYNIKI BANKÓW

Banki przedstawiły wpływ wakacji kredytowych na ich wyniki kwartalne. PKO BP – największy bank w Polsce, oszacował straty na ok. 3,1 mld zł. Z kolei BNP Paribas Bank Polska odpisał na wakacje kredytowe 965 mln zł strat. W sumie sektor bankowy szacuje, że straty z wakacji kredytowych wynoszą około 12-13 mld zł. Co ciekawe, pomimo tak dużych strat po III kwartale, oba wspomniane tutaj banki spodziewają się zysków na koniec roku 2022 r.

Oprócz wakacji kredytowych, zyski banków obniżają rosnące koszty odsetkowe. Przez wiele miesięcy banki utrzymywały minimalne oprocentowanie kont oszczędnościowych, lokat i depozytów. W końcu musiały podnieść oprocentowanie tych ostatnich – wpłynęły na to między innymi działania rządu, który wprowadził do obiegu nowe, krótkoterminowe obligacje skarbu państwa. Ich oprocentowanie było na tle propozycji banków bardzo atrakcyjne. 

Ostatni wysoki koszt dla banków to ugody z frankowiczami. PKO BP wciąż obsługuje kredyty we frankach – wartość tych umów szacowana jest na 10,8 mld zł. Z tego aż 32% objętych jest postępowaniem ugodowym. Ostateczne wyniki banków po 2022 r. będą więc zależały od poziomu tych trzech grup kosztów.

Więcej informacji: https://biznes.interia.pl/gospodarka/news-jak-banki-znosza-wakacje-kredytowe,nId,6406678

14. SENSACYJNE INFORMACJE W PROCESIE WS. SKOK-U WOŁOMIN

Kluczowy świadek ujawnił sensacyjne informacje w procesie ws. SKOK-u Wołomin. W rozmowie, którą świadek usłyszała na korytarzu, Piotr P. i jego prawa ręka – Krzysztof A. rozmawiali o tym, że ówczesny wiceszef KNF-u (Wojciech Kwaśniak) musi zostać uciszony, aby nie uciął spirali kredytów. W ocenie świadka to właśnie ta rozmowa doprowadziła ostatecznie do pobicia Kwaśniaka. Do tego typu pobić i zastraszeń miało dochodzić w wołomińskim SKOK-u regularnie.

Piotr P. stanowczo zaprzeczył zeznaniom świadka. Stwierdził, że są nieprawdziwe i to prokuratura przygotowała je, aby pogrążyć oskarżonego. Proces w tej sprawie ciągnie się od 2015 r. Ponieważ sędzia prowadząca sprawę poszła na urlop macierzyński, postępowanie musiało ruszyć od nowa. Miało to miejsce w 2019 r. Od tego czasu sąd wysłuchał wyjaśnień oskarżonych i przesłuchał kolejnych świadków. Na wyrok będziemy jeszcze musieli poczekać. 

Więcej informacji: ​​https://www.bankier.pl/wiadomosc/Proces-ws-SKOK-Wolomin-Na-jaw-wychodza-sensacyjne-informacje-trzeba-uciszyc-wiceszefa-KNF-zeby-nie-ucial-spirali-kredytow-8437460.html