👉Nowi klienci – kredyt z dopłatą. Starzy klienci – zakaz refinansowania?!🏠 | BF #37

WIADOMOŚCI GOSPODARCZE

1. POLACY PRZECENIAJĄ SWOJĄ WIEDZĘ FINANSOWĄ

Według najnowszego Eurobarometru przeprowadzonego przez Eurostat Polacy znacznie przeceniają swoje umiejętności w zakresie zagadnień finansowych. Badanie przeprowadzono w krajach Unii Europejskiej. Ankieterzy Eurostatu zadali ankietowanym pięć pytań z szeroko pojętej tematyki finansowej. Jedynie 20% respondentów z Polski udzieliło poprawnych odpowiedzi na co najmniej cztery pytania związane z wiedzą o finansach. W porównaniu z innymi krajami tylko Grecja (19%), Hiszpania (19%), Cypr (19%), Portugalia (16%) i Rumunia (13%) miały niższy odsetek osób, które uzyskały tak niski wynik.

Najlepiej wykształceni w finansach okazali się mieszkańcy Holandii, Danii, Finlandii i Estonii – w tych krajach odpowiednio 43%, 40%, 40% i 39% ankietowanych poprawnie odpowiedziało na co najmniej cztery pytania. Największe trudności, zarówno dla mieszkańców Polski, jak i innych krajów UE, występowały w zrozumieniu zależności między stopami procentowymi a cenami obligacji.

Co ciekawe, Polacy znacząco przeceniają swoją wiedzę finansową. Aż 40% ankietowanych z Polski oceniło swoje kompetencje jako „wysokie”, podczas gdy test wykazał, że tylko 20% z nich faktycznie osiągnęło wysoki wynik. W naszym kraju istnieje więc realna potrzeba poprawy edukacji finansowej, aby obywatele mieli lepsze zrozumienie kluczowych zagadnień związanych z finansami osobistymi i gospodarczymi.

Więcej informacji: https://obserwatorgospodarczy.pl/2023/07/26/polacy-glupsi-niz-mysla-zdecydowanie-przeceniaja-swoja-wiedze-o-finansach-badanie/

2. STOPY PROCENTOWE W USA NAJWYŻSZE OD 22 LAT

Federalny Komitet Otwartego Rynku (FOMC) po jednej „pauzie” podjął decyzję o ponownej podwyżce stóp procentowych – osiągnęły one poziom najwyższy od 22 lat. Przedział stopy funduszy federalnych podniesiono o 25 punktów bazowych, do poziomu 5,25–5,50%. Decyzja miała zapaść jednogłośnie i była zgodna z oczekiwaniami analityków rynkowych. 

Od marca 2022 roku stopa funduszy federalnych została podniesiona w sumie o 525 punktów bazowych, co czyni ten cykl podwyżek najgwałtowniejszym od 1981 roku. W tamtym okresie działania Federalnego Rezerwowego Komitetu Otwartego Rynku pod wodzą Paula Volckera spowodowały trwałe zmniejszenie inflacji, co odbyło się kosztem dwóch bolesnych recesji. 

Analitycy są zdania, że obecna polityka podwyżek stóp procentowych jest także reakcją na wzrost inflacji oraz inne czynniki gospodarcze, które wymagają działania ze strony Rezerwy Federalnej. Ekonomiści uważnie śledzą te zmiany, ponieważ wpływają one na kondycję gospodarki i rynków finansowych. Szef banku centralnego USA podkreślił, że decyzje dotyczące polityki monetarnej będą podejmowane na podstawie analizy dostępnych danych – ze spotkania na spotkanie. Głównym celem jest sprowadzenie inflacji z powrotem do poziomu 2% i utrzymanie stabilnych długoterminowych oczekiwań inflacyjnych. 

Bank centralny jest zdeterminowany, aby osiągnąć te cele i podejmie działania na kolejnych spotkaniach, w zależności od aktualnej sytuacji gospodarczej i danych ekonomicznych. Polityka monetarna będzie nadal dostosowywana w celu utrzymania stabilności i zdrowego wzrostu gospodarczego.

Więcej informacji: https://www.bankier.pl/wiadomosc/Fed-podnosi-stopy-procentowe-lipiec-2023-8585074.html

3. UKNF POTWIERDZA LEGALNOŚĆ WIBOR-U

Urząd Komisji Nadzoru Finansowego (UKNF) pod koniec lipca 2023 opublikował dokument, według którego nie ma żadnych podstaw do podważania wiarygodności i legalności wskaźnika referencyjnego WIBOR w umowach kredytowych. Stanowisko UKNF zostało przygotowane w odpowiedzi na wypowiedzi pojawiające się w przestrzeni publicznej, w których kwestionowano wiarygodność i legalność WIBOR-u. W dokumencie UKNF prezentuje swoje stanowisko w kwestiach prawnych i ekonomicznych związanych z umowami kredytowymi, które korzystają ze wskaźnika referencyjnego WIBOR. 

W sprawie udzielenia GPW Benchmark SA zezwolenia na prowadzenie działalności jako administratora wskaźników referencyjnych UKNF podkreśla, że Komisja Nadzoru Finansowego dokonała weryfikacji i oceny metody opracowywania wskaźnika referencyjnego WIBOR. KNF uznała, że ta metoda jest zgodna z przepisami Benchmark Regulation (BMR). Z prawnego punktu widzenia niemożliwe jest podważenie tej metody przed sądem w postępowaniu cywilnym, ponieważ decyzja KNF jest wiążąca dla sądu w takim postępowaniu. Interpretacja ta wynika z utrwalonego orzecznictwa Sądu Najwyższego.

To oznacza, że stanowisko KNF, które potwierdza zgodność metody opracowywania wskaźnika WIBOR z przepisami BMR, ma moc wiążącą. Jest ono obowiązujące w postępowaniach sądowych dotyczących umów o kredyt hipoteczny w walucie polskiej, gdzie stosuje się wskaźnik referencyjny WIBOR. W związku z tym sąd nie będzie mógł zakwestionować tej metody w takich postępowaniach, co stanowi istotny aspekt osób posiadających kredyt hipoteczny i instytucji finansowych korzystających z WIBOR-u jako wskaźnika referencyjnego.

Więcej informacji: https://bank.pl/uknf-jednoznacznie-o-probach-podwazania-wskaznika-wibor/?id=454174&catid=18916

4. KONTROWERSJE WOKÓŁ KREDYTÓW ZE STAŁYM OPROCENTOWANIEM

Po wydaniu nowych zaleceń Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego w sprawie kredytów mieszkaniowych o stałym oprocentowaniu w przestrzeni publicznej zrobiło się gorąco. Zatem czy według UKNF klient z kredytem hipotecznym ze stałym oprocentowaniem może przejść na zmienną stopę procentową? 

Nadzór tłumaczy, że przejście ze stopy stałej na zmienną (zanim zakończy się okres przewidziany w umowie) nie powinno być praktykowane. Dlaczego? Bo prowadzi do zmiany przyjętego profilu ryzyka po stronie klienta oraz banku i wiązałoby się z pokusą do nadużyć. 

Eksperci bankowi ​​zapowiadają, że będą stosować się wytycznych Nadzoru, ale są zaskoczeni zaproponowanym rozwiązaniem. Przyznają jednak, że jest ono korzystne dla sektora bankowego, bo zapobiega spadkowi dochodów odsetkowych. Gdyby klienci masowo przechodzili na zmienną stopę oprocentowania kredytu, do takiego spadku na pewno by doszło.

Nowe wytyczne nie oznaczają jednak, że klienci, którzy spłacają kredyt hipoteczny ze stałym oprocentowaniem, mają zamkniętą drogę do niższego oprocentowania. Drugie zalecenie UKNF wskazuje bowiem, że banki mają umożliwiać klientom spłacającym hipotekę o stałej stopie wynegocjowanie niższej stawki. Także wtedy, gdy jeszcze nie zakończył się okres stałego oprocentowania, na który umówili się z bankiem.

UKNF uważa, że nowe wytyczne służą temu, by odejść od kredytów hipotecznych o zmiennym oprocentowaniu. Zdaniem nadzoru ten rodzaj oprocentowania naraża na zbyt duże ryzyko zarówno kredytobiorców, jak i banki. Dodaje również, że kierowanie się bieżącą wysokością raty kredytu jako kryterium wyboru modelu oprocentowania w dłuższym okresie z reguły okazuje się kosztownym błędem.

Więcej informacji: https://businessinsider.com.pl/finanse/kontrowersje-wokol-przejscia-ze-stalej-stopy-na-zmienna-knf-wyjasnia/83knr75

5. WYNAGRODZENIA ROSNĄ, ALE DANE Z RYNKU PRACY SĄ SŁABSZE NIŻ PROGNOZY

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w czerwcu 2023 roku było o 11,9% wyższe niż w czerwcu 2022 roku. Jak podaje Główny Urząd Statystyczny wyniosło ono 7335,20 zł brutto. Jest jednak niższe, niż oczekiwali ekonomiści. Spodziewali się wzrostu płac o 12,1% (w maju wzrost o 12,2%), a zatrudnienia o 0,4%, podobnie jak miesiąc temu. Wzrost zatrudnienia wyniósł jednak 0,2%.

W odniesieniu do maja 2023 r. przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto wzrosło o 2,1%. Co to oznacza? Że płace w firmach znowu rosną szybciej od średnich cen (inflacja CPI wyniosła 11,5%).

Warto jednak wiedzieć, że wzrost przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń w czerwcu 2023 r. względem maja 2023 r. spowodowała większa skala dodatkowych wypłat. Chodzi tu o premie kwartalne i roczne, nagrody jubileuszowe, a także wypłaty odpraw emerytalnych (zalicza się je do składników wynagrodzeń).

Największy wzrost płac względem maja odnotowano w sekcji Górnictwo i wydobycie (10,4%) oraz Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę (o 7,4%). W sektorze przedsiębiorstw największy wzrost płac (narastająco w okresie 6-miesięcy) odnotowano w sekcji Transport i gospodarka magazynowa (18,4%) oraz Informacja i komunikacja (12,6%).

Więcej informacji: https://www.analizy.pl/puls-rynku/33126/wynagrodzenia-i-zatrudnienie-w-czerwcu-2023-r

6. WYHAMOWANIE INFLACJI W UNII EUROPEJSKIEJ – W POLSCE NADAL DWUCYFROWY POZIOM

Według danych Europejskiego Urzędu Statystycznego (Eurostat) inflacja w strefie euro wyhamowała w czerwcu do poziomu 5,5% (w porównaniu z 6,1% w maju). Ten wynik zgadza się z prognozami i jest zgodny z wcześniejszym wstępnym odczytem podanym na koniec czerwca. Inflacja bazowa wciąż utrzymuje się na relatywnie wysokim poziomie.

W czerwcu największy wpływ na wzrost cen w strefie euro miały żywność, napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe, (chociaż tempo wzrostu tego sektora nieco się zmniejszyło w porównaniu z majem – 11,6% wobec 12,5%). Kolejnymi czynnikami mającymi wpływ na wysokość inflacji były dobra przemysłowe niezwiązane z energią (5,5% wobec 5,8% w maju) oraz szeroko pojęte usługi, gdzie inflacja przyspieszyła do 5,4% z 5,0% w maju. 

W strefie euro, spośród krajów, które doświadczały dwucyfrowej inflacji, na tym poziomie pozostaje już tylko Słowacja. W czerwcu wskaźnik inflacji w Słowacji wyniósł 11,3%, co stanowi spadek o jeden punkt procentowy w porównaniu z miesiącem wcześniejszym. Natomiast w Chorwacji i krajach bałtyckich, które jeszcze kilka miesięcy temu miały najwyższy wzrost cen (przekraczający 20%), wskaźnik inflacji spadł w czerwcu poniżej 10%. Najwyższy poziom inflacji wśród tych krajów utrzymuje się w Estonii (9%).

To oznacza, że większość krajów strefy euro zaczyna doświadczać łagodzenia wzrostu cen, a wskaźniki inflacji zaczynają spadać po okresie wysokiego wzrostu cen w niektórych regionach. Co ciekawe, w całej Unii Europejskiej w czerwcu inflacja wyniosła średnio 6,4% wobec 7,1% miesiąc wcześniej. Według danych Eurostatu Polska ma jeden z najwyższych poziomów inflacji w całej Unii Europejskiej.

Więcej informacji: https://www.analizy.pl/puls-rynku/33119/inflacja-w-czerwcu-2023-ue-i-strefa-euro

7. KONIEC PODATKU PCC ZA PIERWSZE MIESZKANIE Z RYNKU WTÓRNEGO

Na mocy podpisanej przez prezydenta ustawy znika obowiązek zapłaty 2% podatku PCC za zakup pierwszego mieszkania na rynku wtórnym. Co to oznacza w praktyce? Oszczędności – kilka tysięcy złotych (lub więcej!), które do tej pory trzeba było zapłacić fiskusowi. 

Likwidacja podatku PCC przy zakupie pierwszego mieszkania obejmuje wszystkie transakcje (w tym te w ramach programu Bezpieczny Kredyt 2%). Skorzystają na niej wszyscy ci, którzy jeszcze nie mają (i nie mieli) nieruchomości na własność. 

Poza tym warto wiedzieć, że podpisana przez prezydenta ustawa ustawa wprowadza 6% PCC od zakupu szóstego i kolejnego mieszkania.

Więcej informacji: https://www.muratorplus.pl/biznes/prawo/koniec-z-podatkiem-pcc-od-zakupu-pierwszego-mieszkania-prezydent-podpisal-ustawe-aa-hxwD-LxQY-X3Dm.html

8. STREFA EURO W RECESJI

W lipcu wstępne wskaźniki PMI dla przemysłu w strefie euro, w szczególności w Niemczech i Francji, wykazały istotny spadek. Ogólny indeks PMI dla strefy euro wyniósł 48,9 (w porównaniu z 49,9 w czerwcu), dla Niemiec – 48,3 (w porównaniu z 50,6 w czerwcu), a dla Francji – 46,6 (w porównaniu z 47,2 w czerwcu). Spadek wskaźników PMI dla przemysłu w strefie euro i Niemczech oznacza, że sektor ten znajduje się w trudnym położeniu. W obu przypadkach jest on na najniższym poziomie od 38 miesięcy. We Francji wskaźnik PMI dla przemysłu osiągnął najniższy poziom od 32 miesięcy. Tak złe wyniki odnotowano wcześniej podczas pandemii koronawirusa i lockdownów. 

W trzecim kwartale strefa euro ewidentnie znajduje się w trudnej sytuacji gospodarczej – przemysł notuje wyraźny spadek, zwalnia także sektor usług. Ta sytuacja nie zwiastuje poprawy perspektyw gospodarczych. W związku z pogarszającymi się wskaźnikami PMI i zagrożeniem recesji Europejski Bank Centralny (EBC) podniósł stopy procentowe w lipcu. Kontynuacja podwyżek po wakacjach jest jednak mało prawdopodobna w obliczu osłabienia gospodarki. Sytuacja wymaga uważnego monitorowania przez ekonomistów i podejmowania odpowiednich działań przez EBC w celu utrzymania stabilności gospodarczej w strefie euro.

Więcej informacji: https://obserwatorgospodarczy.pl/2023/07/24/pmi-nie-pozostawia-zludzen-strefa-euro-w-recesji/

KREDYTY HIPOTECZNE

9. NA 500 TYS. ZŁ KREDYTU W RAMACH BEZPIECZNEGO KREDYTU 2% WYSTARCZY ŚREDNIA KRAJOWA?

Po wprowadzeniu rządowego programu „Bezpieczny Kredyt 2%” okazuje się, że osoby zarabiające średnią krajową (w sektorze przedsiębiorstw to 5330 zł netto), mogą pożyczyć od banku nawet 500 tys. zł na zakup pierwszej nieruchomości.

Ożywienie na rynku jest ogromne – do banków wpływają zapytania zarówno o standardowy kredyt hipoteczny, jak i ten z dopłatą. W dodatku popularność tego drugiego znacznie przewyższyła szacunki rządzących. Dziś już wiadomo, że wniosków będzie więcej niż zakładane 10 tysięcy do końca tego roku. 

Jeśli zaś chodzi o standardowe kredyty hipoteczne, pozostają one trzonem całego rynku. Dzięki regulacjom nadzorczym, rosnącym wynagrodzeniom oraz spadającemu oprocentowaniu takich kredytów w ciągu ostatniego roku zdolność kredytowa Polaków wzrosła o 43%. W lipcu 2022 roku 3-osobowa rodzina (dwoje rodziców zarabiających średnie krajowe) mogła liczyć na kredyt w wysokości mniejszej niż 400 tys. zł. Obecnie mediana jej zdolności kredytowej wynosi 566 tys. zł. 

Więcej informacji: https://heritagere.pl/analizy/nawet-srednia-krajowa-moze-wystarczyc-na-kredyt-2/325

10. JUŻ 12,5 TYS. WNIOSKÓW O BEZPIECZNY KREDYT 2%

Minister rozwoju i technologii podczas konferencji prasowej 26 lipca 2023 roku powiedział, że „ten program się szybko rozpędza”. 

Jak szybko? 

Na dzień konferencji wniosków o kredyt z dofinansowaniem od państwa wpłynęło do banków ponad 12 tysięcy. Do tego czasu umów podpisano ok. 250. Wynika z tego, że każdego dnia (w tygodniu roboczym) podpisuje się nawet kilkadziesiąt umów w ramach programu.

Więcej informacji: https://www.bankier.pl/wiadomosc/Ile-do-tej-pory-podpisano-umow-na-Bezpieczny-kredyt-2-proc-Buda-potwierdza-8585128.html

NIERUCHOMOŚCI

11. CORAZ MNIEJ MIESZKAŃ NA RYNKU

Od czerwca oferta mieszkań na sprzedaż dostępna na rynku wtórnym zmniejszyła się o 1/8. Spadek oferty szczególnie dotknął Warszawę, gdzie w ciągu kilku tygodni liczba dostępnych mieszkań zmniejszyła się aż o 25%. Podobne zmniejszenie oferty zaobserwowano także w innych miastach, takich jak: Białystok, Bydgoszcz, Kraków, Łódź, Toruń, Gdańsk, Gorzów Wielkopolski i Zielona Góra. Choć nie ma obaw, że mieszkań zabraknie, ograniczona dostępność może wpłynąć na wzrost cen nieruchomości.

Popyt na mieszkania wyraźnie wzrósł z powodu spadającego oprocentowania kredytów, rosnących pensji oraz ułatwień przy badaniu zdolności kredytowej, wprowadzonych przez Komisję Nadzoru Finansowego. Program „Bezpieczny Kredyt 2%” również przyczynił się do zwiększonego zainteresowania nieruchomościami – liczba złożonych wniosków o preferencyjny kredyt przekroczyła pierwotne rządowe plany.

Kiepsko wygląda także liczba mieszkań na rynku pierwotnym. Deweloperzy deklarują chęć rozpoczynania nowych inwestycji, ale póki co na deklaracjach się kończy. W czerwcu deweloperzy nadal ograniczali liczbę rozpoczętych inwestycji mieszkaniowych.

Z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że rozpoczęto budowę niecałych 8,9 tysiąca mieszkań, co stanowi spadek o prawie połowę w porównaniu z czerwcem 2022 roku. Aktualnie oferta deweloperska jest często niedostateczna dla rosnącego popytu, co stawia przed deweloperami spore wyzwanie w sprostaniu potrzebom rynku mieszkaniowego. Tym bardziej że budowa mieszkań to projekt długoterminowy i może zająć nawet kilka lat.

Więcej informacji: https://heritagere.pl/analizy/maleje-oferta-mieszkan-na-sprzedaz/327

https://heritagere.pl/analizy/oferta-mieszkan-z-drugiej-reki-topnieje-w-oczach/330